YANGINLARA KARŞI ÖNLEMLER ÜZERİNE-1

Geçtiğimiz günlerde bir kış turizmi otelinde ve geçtiğimiz yılda İstanbul Beşiktaş'taki bir yangında toplu can kaybı olması ülkemizde yangın ile mücadelede idari yapının da yeniden ele alınmasını gündeme getirmektedir.

İnsanın karşılaştığı doğal afetlerden olan yangın teknolojik gelişmeler ve kentleşme gibi sebeplerle eskiye göre farklı bir yaklaşımla mücadeleyi gerektirmektedir.
5393 sayılı Belediye Kanununun 14’ncü maddesine göre itfaiye teşkilatlarını belediyeler kurmak zorundadır. Büyükşehirlerde ise bu görev büyükşehir belediyesine aittir. Büyükşehir olmayan yerlerde belediye sınırları dışında acil kurtarma çalışmaları 5302 Sayılı Kanun’un 6’ncı maddesine göre İl Özel İdaresi’nin sorumluluğundadır. Ayrıca Organize Sanayi Bölgeleri gibi alanlarda itfaiye teşkilatları yer almaktadır.

AFAD, önceki Afet İşleri ve Sivil Savunma Teşkilatı yerine kurulmuş İçişleri Bakanlığına bağlı bir başkanlıktır. Kurumun sorumluluğu şöyle tanımlanmaktadır: “Afet ve acil durumlar ile sivil savunmaya ilişkin hizmetlerin ülke düzeyinde etkin bir şekilde gerçekleştirilmesi için gerekli önlemlerin alınması ve olayların meydana gelmesinden önce hazırlık ve risk azaltma, olay sırasında yapılacak müdahale ve olay sonrasında gerçekleştirilecek iyileştirme çalışmalarını yürüten kurum ve kuruluşlar arasında koordinasyonun sağlanması, yurt içinde ve yurt dışında insani yardım operasyonlarının yapılması ve koordine edilmesi ile bu konularda politika önerilerinin geliştirilmesi ve uygulanması hususlarını kapsar. ”

Belediyeler mahalli müşterek ihtiyaçları karşılamak üzere kurulurlar. İtfaiye bu anlamıyla mahalli müşterek bir ihtiyacı yerine getirmektedir. Yangınlar özel mülkiyette olmakla beraber yangınla mücadele kamu gücünü gerektirmektedir. Dolayısıyla itfaiye ve arama kurtarma hizmetleri bir kamu hizmetidir. İtfaiye yani yangınla mücadele hizmetleri ile acil, arama kurtarma çalışmaları birbirini tamamlayan hizmetlerdir.

İtfaiye teşkilatının genel analizi yani hizmetleri personel yapısının teknik gelişmelere ve ihtiyaçlara cevap vermesi önem taşımaktadır. Ayrıca büyük şehirlerde özellikle dar sokaklarda trafik düzenlemeleri itfaiye hizmetleri açısından büyük önem taşımaktadır.

İstanbul Valiliği, her ilçede kaymakamlıkların koordinasyonunda "Yangın Önlemleri Denetleme Komisyonu" kurulmasına ilişkin kamu kurum ve kuruluşlarına yazı göndermiştir. Valilik dayanak olarak 19 Aralık 2007 tarih ve 26735 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan "Binaların Yangından Korunması Hakkında Yönetmelik" hükümleri gereğince, kentteki kamu kurum ve kuruluşlarında, özel kuruluşlar ile gerçek ve tüzel kişiler tarafından kullanılan binalarda, tesis ve işletmelerde, tüm gerekli yangın tedbirlerinin alınmasını amaçlamaktadır. Bu kapsamda kaymakamların koordinasyonunda her ilçede; Büyükşehir Belediye Başkanlığı İtfaiye Dairesi Başkanlığı Başkanlığında, İlçe Belediye Başkanlığı, İlçe Emniyet Müdürlüğü, yerine göre İlçe Jandarma Komutanlığı, denetlenecek olan kuruma göre belirlenecek kurum, temsilcilerinden oluşan bir komisyon kurularak, umuma açık yerler, komisyon tarafından tespit edilecek yerler ile kamu kurum ve kuruluşlarına ait binaların yürürlükteki yangın mevzuatına uygunluğu denetlenecektir. Denetleme sonucunda mevzuata uygun olmadığı görülen binaların tespit edilerek sahiplerinin ve yetkililerinin uyarılması, yangına karşı gereken tedbirlerin ivedilikle alınması, gereken tedbiri almayan ve eksikliklerini tamamlamayan yerlerin kapatılarak cezai işlem uygulanması için yasal sürecin takip edilmesi, konunun başta kaymakamlar, belediye başkanlıkları, kamu kurum ve kuruluşlarının il ve ilçe müdürleri olmak üzere sıralı sorumlu amirlerce titizlikle takip edilmesi ve uygulamada herhangi bir aksaklığın meydana gelmemesi istenmiştir.
Site ve apartman yönetimleri hakkındaki düzenlemeler yeterli değildir. Bunların sorumlulukları ve çalışmaları mevzuatta yer almalıdır. Ayrıca gönüllü itfaiye hizmetleri üzerinde durulmalıdır.