İslam aleminde recep, şaban ve ramazanı kapsayan rahmet, bereket ve manevi yenilenme mevsimi üç aylar yarın başlayacak. Regaip Kandili perşembe günü idrak edilecek.
Müslümanlara dini hissiyat ve ibadet yoğunluğu eşliğinde gündelik hayatlarını sorgulama, yenileme ve zenginleştirme fırsatı sunan üç aylar, ihya edilecek.
Regaip, Miraç ve Berat kandilleri ile Kadir Gecesi gibi özel gecelerin idrak edildiği üç aylarda, oruç tutma, Kur'an-ı Kerim okuma ve sadaka verme gibi ibadetlerin daha çok yapılması tavsiye ediliyor.
Regaip Kandili perşembe günü idrak edilecek
İslam aleminde rahmeti ve bereketi bol "üç ayların" habercisi kabul edilen Regaip Kandili 2 Ocak Perşembe günü idrak edilecek.
İslam dünyası için büyük öneme sahip üç aylardan, recep ayının ilk perşembe gününü cumaya bağlayan gece idrak edilen Regaip Kandili, "rahmet ve bereket gecesi" olarak kabul ediliyor.
Sözlükte "kendisine rağbet edilen şey, bol ve değerli bağış" anlamına gelene regaip, hadis ve fıkıh literatüründe ise "bol sevap, mükafat, faziletli amel" anlamlarında kullanılıyor.
Müslümanlara Regaip Kandili'nde Kur'an-ı Kerim okuması, istiğfar, dua ve zikir yapmaları tavsiye ediliyor.
İslam kaynaklarında, Abdullah bin Ömer'in rivayeti ve İmam Şafii'nin aktardığına göre, recep ayının ilk gecesi, cuma geceleri, şaban ayının 15'inci ile ramazan ve kurban bayramlarının gecelerinde yapılan duaların geri çevrilmediği belirtiliyor.
Şivlilik
Şivlilik veya Şivilik, günümüzde sadece Konya şehir merkezinde yaşatılan ve her yıl üç ayların ilki olan Recep ayının ilk perşembesinde kutlanan bir folklorik bayramdır.
Şivilik, günümüzde sadece Konya şehir merkezinde yaşatılan ve her yıl üç ayların ilki olan Recep ayının ilk perşembesinde kutlanan bir folklorik bayramdır. Şivlilik, 1 Ocak günü fener alayı ile başlayacak 2 Ocak günü de çocuklar şivliliklerini toplayacak.
Eski Konyalılara göre Şiviliğin çıkışı şu şekildedir: Rivayete göre bir Türk-İslam mutasavvıfı olan Ebu Bekir Şiblî, bir gece rüyasında Muhammed'in annesinin rahmine Recep ayının ilk perşembesi intikal ettiğini öğrenir. Büyük bir sevinçle uyanarak bunu oturduğu semtin bütün evlerine vararak "Şiblî" nidasıyla müjdeler. Her hane sahibi de müjdelik olarak ona bir parça yiyecek verir.
Aynı günün gecesi de perşembenin cumaya bağlandığı ve Muhammed'in ana rahmine düştüğü, Regaip Kandili'dir.
Şivlilik etkinliğinin ismi çeşitli kaynaklarda doğa olayları (kuş ötüşü) ve yerel anlatılara (yağda kızaran hamur sesi); etkinliğin ortaya çıkışı ise İslam kültüründe yer alan anlatılarla bağlantılı yiyecek/çerez dağıtma, hediye verme geleneğine dayandırılmaktadır.
Bir önceki gece gerçekleştirilen fener alayı etkinliklerinde ateş üzerinden atlama, fener yakma ve ertesi gün çocukların mani okuyarak ev ev gezip çerez toplaması ise bu gelenek ile cadılar bayramı etkinlikleri arasındaki benzerliklerdendir.
Şivlilik gününde komşulara pişi, haşhaşlı veya tahinli çörek gibi yemekler, çocuklara ise kuru üzüm, kırık leblebi, kurutulmuş meyve veya gofret, çikolata gibi paketli ürünler dağıtılmaktadır.
Çocukların ev ziyaretleri esnasında okudukları manilerden birinin sözleri şu şekildedir: "Şivli şivli şişirdi, erken kalkan pişirdi / İki çörek, bi börek bize şivlilik gerek"
Günümüzde, yerel idareler bu kültürel mirası korumak amacıyla çeşitli etkinlikler düzenlemektedir.
Recep Ayında Hangi Günler Oruç Tutulur?
Recep ayının birinci günü oruçlu geçirilir. 2 ve 3. günü orucuyla birlikte ilk Perşembe günü oruç tutulur. 2025 yılı Recep ayı 1 Ocak 2025 Çarşamba günü başlar ve ilk gün orucu bugün tutulur. 2 Ocak 2025 Perşembe Recep’in 2. günüdür. Aynı zamanda Regaip Kandilidir ve oruç tutulur. 3 Ocak 2025 Perşembe Recep’in 3. günüdür ve oruçlu geçirilir. 13 Ocak 2025 Pazartesi Recep’in 13. günüdür, 14 Ocak 2025 Salı Recep’in 14. Günüdür ve 15 Ocak 2025 Çarşamba Recep’in 15. günüdür. Recep’in ortasına tekabül eden bu günler de oruçlu geçirilir.
Recep Ayının İlk 3 Günü Oruç Tutmanın Fazileti
Üç aylarda yerine getirilmesi gelenek halini almış nafile ibadetlerden biri oruçtur. Recep-i Şerif ayında yapılacak faziletli ameller arasında ise oruç ve namaz gelir. Bu vesileyle Recep’in ilk üç gününü bir hoş geldin edasıyla oruçlu geçirmek ise çok faziletlidir. “Recep’in ilk günü oruç tutan kimseden, günahları gökle yer arası kadar uzaklaşır.” Hadis-i Şerifi orucun önemini Müslümanlara anlatır. İlk gün orucu Müslümanların üç yıllık günahlarının bağışlanmasına vesile olduğu gibi ikinci gün orucu iki yıllık, üçüncü gün orucu bir yıllık sonraki her gün ise bir aya den gelen bağışlanmadır buyurulur.
Recep Ayının İlk Perşembesi Oruç Tutmanın Fazileti
Regaip, Miraç, Berat ve Kadir geceleri üç aylar içinde idrak edilen kandillerdir. Recep ayı ise iki kandili (Regaip ve Miraç) bağrında tutan biricik aydır. Recep’in ilk Perşembe günü Regaip Kandilidir. Recep Ayının İlk Perşembesi yani Perşembe’yi Cuma’ya bağlayan gece 2 Ocak 2025 Perşembe günü oruç tutulması çok faziletli ve sevaptır.
Recep Ayının Son 3 Günü Oruç Tutmanın Fazileti
Recep ayının son 3 günü 2025 yılında; 28 Ocak Salı 28. gün, 29 Ocak Çarşamba 29. gün ve 30 Ocak Perşembe 30. gündür. Her şeyin bir başlangıcı ve sonu olduğu gibi Recep başlangıcını bir hoş geldin sevinciyle oruçlu, sonunu ise veda hüznüyle oruçlu geçirebiliriz. Recep ayının manevi ikliminin muhasebesini oruçlu geçirmek, son günlerde oruç tutmak çok faziletlidir. 31 Ocak 2025 Cuma (1 Şaban 1446) ise üç ayların ikincisi Şaban ayı başlar.
Recep Ayının 13. 14. 15. Günü Oruç Tutmanın Fazileti
Kameri ayların 13, 14 ve 15. günlerine Eyyam-ı Biyd yani Aydınlık Günler denir. Bilimsel araştırmalarda da bu günlerde insanların kan dolaşımında bazı değişiklikler meydana gelir. Bu nedenle de Recep ayının 13, 14 ve 15. gününü oruçlu geçirmek oldukça önemlidir. Hz. Peygamberimiz her kameri ayın bu günlerinde oruç tutmaya gayret eder ve ümmetine de tavsiye ederdi.
Recep Ayı Orucu Kaç Gün Tutulur?
İlk üç gün, Regaip Kandili, 13, 14 ve 15 günler ile birlikte son üç gün Recep ayında oruç tutulması faziletlidir. Bu günleri hesapladığımızda ise Recep ayı orucunun toplamda yedi gün sürdüğünü söyleyebiliriz. Ancak kişi istediği gün adedince oruç tutabilir.
Recep Ayı Orucuna Nasıl Niyet Edilir?
Her şeyin kalp ile dil arasında bir idrak kavramıyla oluşması hasebiyle kıymetli bir ibadet olan orucun da dille niyet edilmesi önemlidir. Ancak dil ikrar etse de her şey kalpteki niyetle başlar. Bu nedenle dille ifade edilerek niyetlenilmese de kişi oruçludur. Recep ayı ya da herhangi bir zamanda oruç tutarken ‘Allah’ım niyet ettim senin rızan için oruç tutmaya’ şeklinde niyet edebilir.
Recep Ayı Orucu ile İlgili Hadisler
Feyizli ve bereketli zaman dilimlerinden olan üç ayların ilki Recep ayında günahlardan arınmanın bir ibadet şekli de oruç tutmaktır. Oruç yalnızca hadislere dayandırılarak değil Allah rızası için tutulur ve bu oruç nafile oruçtur. Bir kimsenin sağlığı müsait olup güç yetirdiği takdirde Recep ayında dilediği kadar nafile oruç tutabilir. Recep ayında Müslümanların oruç tutmasını sağlayan ve teşvik eden hadisler vardır. Bu hadisler sahih yani gerçektir. İbni Abbas (r.a), Selame ibni Kays (r.a) ve Enes İbni Malik (r.a) Recep ayı orucu ile ilgili hadisleri aktarmışlardır.
İbni Abbas’ın (r.a) rivayet ettiği Hadis-i Şerif’te Hz. Peygamberimiz şöyle buyurmuştur: “Recep’in ilk gününün orucu üç senenin (günahlarının) keffaretidir. İkinci günün orucu iki senenin, üçüncü gününki ise bir senenin keffaretidir. Sonra her gün bir aydır.”
Selame ibni Kays (r.a): “Recep’in ilk günü oruç tutan kimseden, günahları gökle yer arası kadar uzaklaşır.”
Enes İbni Malik (r.a): “Recep’in ilk günü oruç tutandan, Allah iki senelik günahlarını sildirir.”
Ayrıca genel olarak oruç için aktarılan hadisler Recep ayı için de geçerlidir. Örneğin oruç ile ilgili bir Hadis-i Şerif’te “Allah için bir gün oruç tutanın arasına hendekler açılır” buyurulur.
Ramazan ayı 1 Mart'ta başlayacak
Hazreti Muhammed'in Allah'ın huzuruna yükseldiği gece olarak kabul edilen Miraç Kandili'nin 26 Ocak ve "ramazanın müjdecisi" Berat Kandili'nin 13 Şubat'ta idrak edilmesinin ardından Müslümanlarca "on bir ayın sultanı" olarak tanımlanan ramazan ayı 1 Mart'ta başlayacak.
Kur'an-ı Kerim'de "Bin aydan daha hayırlı" olduğu bildirilen Kadir Gecesi, 26 Mart'ta idrak edilecek ve Müslümanlar 30 Mart'ta Ramazan Bayramı'nı karşılayacak.