DÜNYANIN EN İYİ İNSANI KİM? (2)-Lütfi Ayhan-Yeni Meram Gazetesi
Dünkü yazımızda iyi, güzel, kötü, çirkin… Konusuna giriş yapmış konu ile ilgili soruları sorup cevapları bu güne bırakmıştık. Yazıya şöyle devam edelim inşallah: Soruların ardı arkası kesilmez. Soruların cevaplarına geçmeden şu suale de cevap vermek gerekir:
İyi- kötü, güzel- çirkin, hakikat - yalan, iyi ahlak, kötü huy… Nedir? Bu kelimeleri tarif etmeden, bu sorulara cevap vermek mümkün olmaz. Ol sebepten bu mevzuda ilk yapılacak iş mihengi/ölçüyü/nispeti tanımlamak ve kabul etmektir. Aksi halde verilecek her hüküm eksik, varılacak her netice nakıs olacaktır. O zaman ilk iş bu kelimeleri (yani mihengi/ölçüyü/nispeti ) tanımlamak olmalı:
Şunu baştan belirtmeliyim ki bilhassa sosyal bilimlerde ölçüler çok değişkendir. Mihenk zamana, mekâna, kültürlere, inançlara; kişilere, toplumlara, milletlere göre değişebilir. Bendeniz kendimi “İnsanım, Müslümanım, Türküm “ diye tanımlıyorum. Bu sıfatlarla mevsuf biri olarak bu kelimeleri şöyle tanımlıyorum:
a- İyi: Allah’ın ve Resulünün (yani İslam’ın) İyi dediği her şeydir.
b- Kötü: Allah’ın ve Resulünün (yani İslam’ın) kötü dediği her şeydir
c- Güzel: Allah’ın ve Resulünün (yani İslam’ın) güzel dediği her şeydir.
d- Çirkin: Allah’ın ve Resulünün (yani İslam’ın) Çirkin, kerih gördüğü her şeydir
e- Güzel Ahlak: Allah’ın ve Resulünün (yani İslam’ın) güzel olarak nitelediği ve yapmamızı emrettiği davranışlar ve eylemelerdir. Kötü ahlak ise Kur’an’ın, sünnetin yerdiği, kınadığı, yasakladığı eylem ve söylemlerdir.
BAŞARILI, GÜÇLÜ, ZENGİN, ÂLİM/BİLGİN KİŞİLER İYİ KİŞİLER MİDİR?
Bu ölçüleri belirledikten sonra şu sorulara daha net cevap verebiliriz?:
1- Tarihte ve günümüzde Bilimde, sanatta, ekonomide, güç ve kuvvette ileri olan kişiler veya devletler iyi midirler?
2- Kendi dalında, kendi sahasında (bilimde, sanayide, ekonomide, sanatta, sporda, dünyaya hükmetmede …) Başarılı olan kişileri, devletleri, milletleri iyiler, ahlaklılar, erdemliler sınıfına koyabilir miyiz? Bu sıfatları onları iyi yapmaya yeter mi? Mesela, mucitleri ( yazıdan, kâğıda, tekerlekten motora, suyun kaldırma gücünden, yer çekimine, otomobilden uçağa, radyodan televizyona, elektrikten mikroba, ampulden bilgisayara, internetten sosyal medya araçlarına …) sırf icatlarından dolayı iyiler, ahlaklılar, erdemliler sınıfında değerlendirebilir miyiz? Böyle yaparsak bu icatların faydaları yanında insanlara verdikleri zararları nasıl izah edeceğiz…?
3- Üstad Necip Fazıl’ın dediği gibi,
“…Bir âlem ki, gökler boru içinde!
Akıl, olmazların zoru içinde.
Üst üste sorular soru içinde…”
Biz Müminler, bu tanımları, her şeyin maliki ve yaratıcısı, tüm iyiliklerin ve güzelliklerin sahibi olan Allah'a, O’nun dini olan İslam'a, O’nun gönderdiği son kitap olan Kur'an'a göre yaparız. Bize göre iyi, Allah'ın, Kur'an'ında, peygamberimizin hadislerinde iyi dedikleri ve uyguladığı sünnetleridir Kötü ve çirkin ise bunun zıttıdır.
Bu ölçülere göre mesela günümüzde en iyi insan kim dediğimizde, en iyi toplum ve devlet hangisidir diye sorduğumuzda, cevabı bulmak için elimize hemen İslami terazisini alırız. Kişileri, aileleri toplumları, devletleri, inançları, kültürleri bu terazide tartıp sonuca göre hükmümüzü veririz. Tabi neticenin/tartının doğru netice vermesi içinde terazinin kaliteli, sağlam ve standartlara uygun olması gerekir. Bunun için gerekli olan ise en başta Allah İnancımız olmak üzere itikadımızın ( Amentünün 6 esası) sağlam, düzgün, tam ve duru olması gerekir. Ardından amellerimizin (ibadetlerimizin), onun ardından ahlakımızın ve en sonunda da Muamelat dediğimiz insanlarla ve diğer varlıklarla olan ilişkilerimizin iyi, güzel, doğru, adil olması gerekir. Aksi halde hakikate/ gerçeğe ulaşmak mümkün olmaz.
Hasıl-ı kelam bu ölçülere göre tarihte yaşamış, günümüzde yaşayan, kıyamete kadar da yaşayacak olan milyarlarca insanın içinde en iyi, en erdemli, en yüce İnsan, en ulvi peygamber Hz Muhammed (S.A.V) dır. En iyi halk, en iyi millet, en iyi kavim de O’nun sahabeleridir. En iyi devlette ha keza onun kurduğu 10 yıl başkanlığını yaptığı Medine İslam Devletidir. Bizim inancımıza göre en muteber en yüce en erdemli insanlar peygamberler listesi şöyledir:
1- Hz Muhammed (sav)
2- Ülü’l –Azm peygamberler
3- Diğer peygamberler
4- Sahabe efendilerimiz.
5- Takvada diğer insanlardan önde olanlar.
Rabbim cümlemizi mihengi/ölçüsü/nispeti hakikat olanlardan eylesin. Ve yine rabbim bizi ve sevdiklerimizi hak yolundan, adaletten, iyilikten, iyilerden, Salihlerden, Salihalardan ayırmasın. Allah’ım cümlemizi bu ölçülere uyarak yaşayan ve iki cihanda saadete erenlerden eylesin. Amiin.