DİĞER KATEGORİLER

Dünya medyası Suriye'de 61 yıllık Baas rejiminin çöküşünü manşete taşıdı

Suriye'de 1963'de iktidara gelen Baas Partisi'nin 61 yıllık kanlı yönetiminin, başkent Şam'ın rejimin kontrolünden çıkmasıyla sona ermesi dünya basınında geniş yer buldu.

İSLAM OYUNLARI 6

Arap Sosyalist Baas Partisi Suriye'de 1963'te darbeyle iktidara gelmesinin ardından 1970'de parti içi darbeyle Beşşar Esed'in babası Hafız Esed iktidarı ele geçirerek, 1971'de Suriye Devlet Başkanı oldu.

Suriye’deki 61 yıllık Baas rejimi çöktü
Suriye'de rejim karşıtı silahlı gruplar, PKK/YPG işgalindeki Deyrizor'un merkezine giriyor
Rejim karşıtı silahlı gruplar, Humus kent merkezine hakim oldu
Suriye'de rejimin çöküşü başkent Şam'da tekbirlerle kutlandı
Trump, çöken rejimin devrik lideri Esed'in Rusya'nın yardımını alamadığı için Suriye'den kaçtığı yorumunu yaptı
Beşşar Esed ise, babasının ölümü üzerine 2000'de Baas rejiminin başına geçti. Esed ve Baas iktidarı, rejim karşıtı grupların başkent Şam'a girmesiyle sona erdi.

Dünya basını, bu tarihi gelişmeyi farklı manşetlerle kamuoyuna duyurdu.

ABD

ABD basını, "Esed ailesi iktidarı, Şam'ın düşüşüyle sona erdi" başlıklarıyla duyururken, rejimin devrik lideri Esed'in ülkeden kaçtığı iddialarına yer verdi.

Associated Press (AP) gelişmeyle ilgili ilk haberinde "Esed ailesinin 50 yıllık iktidarı, çarpıcı bir sonla düşmüş görünüyor" başlığını kullandı.

Olayların çok hızlı geliştiğine dikkat çeken AP, daha sonraki haberlerinde "Suriye'de yönetim, rejim karşıtı güçlerin yıldırım taarruzunun ardından düştü" ve "Suriye'de yönetim düşerek Esed ailesinin 50 yıllık iktidarına çarpıcı bir son verdi" ifadelerini manşete çıktı.

Haberde "Suriye hükümeti, 50 yıllık Esed ailesi yönetiminin çarpıcı bir şekilde sona ermesiyle düştü. Bu, muhaliflerin ani bir taarruzla rejimin kontrolündeki bölgeleri hızla ele geçirip 10 gün içinde başkente ulaşmasıyla gerçekleşti." ifadelerine yer verildi.

Washington Post (WP) da rejim karşıtı grupların Şam'a girmesinin ardından iktidarın düşüşünü "Suriye'de muhaliflerin Esed'e karşı ilerleyişinin şok edici hızı" başlığıyla gelişmeleri manşete taşıdı.

Gazete, uzman Jerome Drevon'un "Şu anda gördüğümüz şey, Heyet Tahrir Şam'ın (HTŞ) son birkaç yıldır aldığı eğitimin sonucu. Daha öncekinden çok daha koordineli hareket ediyorlar." açıklamalarına yer verdi.

ABD merkezli yayın kuruluşu CNN de Suriye'de rejim karşıtı grupların Şam'ın "özgürleştirildiğine" ilişkin açıklamalarına ve Esed'in başkentten kaçtığına dair iddialara odaklandı.

Wall Street Journal (WSJ) "Suriye'de rejim karşıtları Şam'ı ele geçirirken Esed kaçtı" başlığını kullandı.

Amerikan Fox News, Suriye'deki gelişmeleri "Suriyeli diktatör Beşşar Esed sürgüne kaçarken muhalifler ülkeyi ele geçirdi" manşetini attı ve iç savaşın "geçici" olarak sona erdiğini ifade etti.

Bloomberg de "Suriye'deki Esed iktidarının muhaliflere geçtiği söyleniyor" başlığıyla haberi sundu.

Politico da gelişmeleri "Suriye'de yönetim düşmüş görünüyor" başlığıyla aktardı. Politico, "Muhalifler, Diktatör Beşşar Esed'in kuvvetlerinden zayıf bir direnişle karşılaştıktan sonra başkent Şam'a girerek şehri 'özgür' ilan etti." ifadelerine yer verdi.

ABD merkezli Newsweek de "Esed Kaçtı, Muhalifler Şam'a Girdi ve Suriye'de 50 Yıllık Aile İktidarını Sona Erdirdi" başlığıyla rejim karşıtı grupların ilerleyişini vurguladı.

Orta Doğu

Başkent Şam'ın rejimi deviren grupların eline geçmesinin ardından Esed rejiminin çökmesi İran başta olmak üzere bölge basınında kapsamlı biçimde gündem oldu.

Esed rejiminin çöküşüyle ilgili rejimin Rusya ile birlikte en büyük destekçisi İran'dan henüz resmi açıklama gelmezken resmi ve gayriresmi ülke medyasında gelişmeler pek detaylı olmayan şekilde yansıtıldı.

İran'ın resmi haber ajansı IRNA, konuyla ilgili haberinde, "Suriyeli muhalifler bu sabah Şam'a geldi ve Beşşar Esed, Suriye başkentini terk etti" ifadeleriyle duyurdu. IRNA'da muhalif gruplar için "silahlı gruplar" ifadelerinin kullanılması dikkati çekti.

İran devlet televizyonu da "Suriye Ulusal Geçiş Konseyi'nin açıklamasının" haberini verdi ve açıklamadaki, "Tüm Suriye halkından bu tarihi aşamada birlik ve beraberlik içinde durmalarını istiyoruz. Yeni Suriye'nin kimsenin tekelinde değil, herkesin ülkesi olacağını vurguluyoruz." ifadelerini birebir aktardı.

Devlet televizyonunun diğer haberinde de HTŞ lideri Ahmed eş-Şera'nın (Ebu Muhammed el-Culani) iktidarı resmen devredene kadar teşkilatları ve bakanlıkları, çöken rejimin Başbakanı Muhammed Gazi El-Celali'nin yöneteceğine dair açıklamasını verdi.

İran'ın yarı resmi Fars Haber Ajansı ise gelişmeleri "Esed hükümeti düştü" başlığıyla duyurdu. Haberde, "Terör unsurları farklı eksenlerden Suriye'nin başkenti Şam'a girerek hiçbir direnişle karşılaşmadan şehrin tamamını kontrol altına aldı. Şam Havalimanını ve Suriye Radyo ve Televizyon binasını da hiçbir direnişle karşılaşmadan ele geçirdiler." ifadeleri kullanıldı.

Fars'ın, diğer resmi medya kuruluşlarının aksine muhalif gruplar için "terörist unsurlar" ifadelerini kullanması dikkati çekti.

Yarı resmi Tesnim Haber Ajansı da gelişmeyi, "Suriye hükümeti düştü, Şam muhalefetin eline geçti" başlığıyla duyurdu. Öte yandan Tesnim diğer bir haberinde kente giren muhalif grupların yağmaya başladığını iddia etti.

Öte yandan İran'da, Esed rejiminin devrilmesinin ardından ilk açıklama eski Meclis Ulusal Güvenlik ve Dış Politika Komisyonu Başkanı Haşmetullah Felahetpişe'den geldi.

Felahetpişe, X sosyal medya hesabından paylaştığı mesajında, İran toplumunda da tepki çeken Suriye'de rejimi korumak için harcanan paralara işaret ederek, "İranlılar mutlu olsun. ‎Hiç kimsenin artık örümcek ağlarının bakımı için milletin dolarlarını harcamaya hakkı yok." yazdı.

Rejimin çöküşü Irak'ta ana akım medyada da geniş yer buldu.

Irak resmi haber ajansı INA'nın internet sitesinde, "Suriye televizyonu Esed rejiminin devrildiğini resmen duyurdu" başlığı kullanıldı. INA, resmi ajans olduğu için haber dilini hükümetin alacağı tutuma göre şekillendirmesi bekleniyor.

Irak'ta yayın yapan Sumaria TV, Esed rejiminin çöküşünü "Esed'in çöküşü sonrası Irak'a giriş yapan Suriyeli askerlerin kaderi ne olacak?" başlığıyla gördü. Haberde siyasi ve askeri kaynakların söz konusu askerlerin ülkede kalıp kalmayacağıyla ilgili henüz hükümetin bir tutum veya karar geliştirmediği yer aldı. Suriye rejim askerlerinin Irak'taki sınır bölgesinde oluşturulan çadır kamplarda kaldığı, onlar için yiyecek ve içecek temin edildiği belirtildi.

İran yanlısı milis gruplarına yakın Al Ahad TV kanalı, "Esed'in çöküşü" veya "Esed rejiminin çöküşü" ifadesini kullanmazken, sosyal medya hesaplarından da "Reuters" gibi bazı yabancı ajansların geçtiği spotları vermekle yetindi.

Irak'ın resmi gazetesi es-Sabah da, "Suriye televizyonundan açıklama: Esad rejimi devrildi" başlığını kullandı.

Eski Başbakanlardan Haydar İbadi, sosyal medya hesabından, "Suriye'de yeni gün.. halkı için birlik, özgürlük, adalet ve barış günü olmasını umuyoruz." ifadelerini kullandı.

Erbil merkezli Rudaw'ın internet sitesinde, "Şam düştü: Esad rejimi yıkıldı" başlığı kullanılan haberde, HTŞ'nin açıklamasına yer verilerek, Şam'ın kontrol edildiği ve Esed'in ülkeden kaçtığının duyurulduğu belirtildi.

Erbil merkezli K24'ün internet sitesinde yer alan ve "Beşar Esad Şam'ı terk etti" başlığı kullanılan haberde de Esed'in Suriye'yi bir uçakla terk ettiği aktarıldı.

K24'ün X sosyal medya hesabından yapılan paylaşımda, bir grup Suriyelinin Erbil Kalesi yakınında bir araya gelerek, Esed rejiminin devrilmesini tekbir getirerek kutladığı anların görüntüsüne yer verildi.

Süleymaniye merkezli Kanal 8'in internet sitesinde manşette yer alan haberinde ise "Suriye'de Baas Partisi'nin 61 Yıllık İktidarı Sona Erdi: Esed Ülkeden Ayrıldı, HTŞ Kontrolü Ele Geçirdi" başlığı kullandı.

Lübnan'ın LBCI kanalı, güvenlik kaynaklarına dayandırarak, Lübnan'da ikamet eden Suriyelilerin Masna Sınır Kapısı'ndan Suriye'ye dönmeleri için gerekli kolaylığın sağlanacağını aktardı.

Gelecek Partisi Genel Sekreteri Ahmed Hariri, X hesabından yaptığı açıklamada, “Suriye halkına tebrikler, Suriye'yi yolsuzluğun hakim olduğu bir aile çiftliğine dönüştüren, baskı ve zulmü tek politika olarak seçen bir yönetimin uzun ve çirkin sayfasını kapatmak için özgürlük sloganını yükselterek devrimlerini yenileyen ve saflarını örgütleyen gerçek Suriye halkına tebrikler." değerlendirmesinde bulundu.

Lübnan'ın önemli siyasi figürlerinden Velid Canbolat, sosyal medya hesabından "Suriye halkına gecikmiş bir selam!" paylaşımı yaptı.

Libya'nın batısındaki medyada, rejimin düşmesi geniş yer bulurken doğusundaki medyada ya haber ve paylaşım yapılmadı ya da Libya'nın devrik lideri Muammer Kaddafi'nin oğlu Es-Saidi Kaddafi'nin Suriye halkını tebrik ettiği mesajından gördü.

Libya el-Ahrar'ın internet sitesinde Suriye'deki son gelişmeler, "Muhaliflerin Şam'ı kontrol altına aldığını açıklamasının ardından Esed rejiminin devrilmesi ve bilinmeyen bir yere kaçışı" başlığıyla haberleştirildi.

Haberde, Suriyelilerin rejimin düşüşünü kutlamak için sabah erken saatlerde Şam'da sokaklara döküldüğü ve Emevi Cami Meydanı ile Suriye Radyo ve Televizyon binası çevresinde kutlamalar yapıldığı belirtildi.

Ayn Libya Gazetesi de, rejimin düşmesini "Suriye muhalefeti: Özgür Suriye halkı Beşar Esad'ı devirdi" başlığıyla gördü.

Libya'nın doğusundaki Unvan Gazetesi de, sosyal medya paylaşımında Libya'nın devrik lideri Kaddafi'nin oğlunun Suriye muhaliflerini kutladığı açıklamasını "Babasının rejimi düşmesine ve (Esed ile) aynı kaderi paylaşmasına rağmen Es-Saidi Kaddafi, Esed rejiminin çöküşünü ve Suriye muhalefetinin kontrolü ele geçirmesini kutluyor." ifadeleriyle gördü

Şebeke el-Lam haber platformu, konuyu "Suriyeli muhalefeti Esed rejimini devirerek başkent Şam'ı tamamen kontrol altına aldı." başlığıyla gördü.

"Mısır resmi haber ajansı" (MENA) Suriye'deki gelişmeleri ve özellikle Şam'daki durumu daha çok Esed rejimine bağlı Suriye televizyonunun yalanladığı yayınlarını dikkate alarak aktardı. Haberde resmi televizyon kanalının bazı medya yayınlarında Şam'da gerçekleştiği ifade edilen halk hareketlenmesinin doğru olmadığı ve durumun sükunetini koruduğuna ilişkin bilgileri duyurdu.

Yine MENA, çöken rejimin Başbakanı Celali'nin konuşmasını günün erken saatlerinde servis etti.

"Masr el-Yevm" gazetesi de gelişmeleri aktarırken, Suriye Muhalif ve Devrimci Güçler Ulusal Koalisyonu (SMDK) Başkanı Hadi el-Bahra'nın "İntikama yer yok." açıklamasına yer verdi.

Mısır’da yönetimin medya ayağındaki önemli unsurlarından biri olan gazeteci yazar Mustafa Bekri, son gelişmeler karşısında X hesabından "Devrimcilerin başını çeken HTŞ lider Şera'nın (Ebu Muhammed el-Culani) bir terör örgütü lideri olduğu ve DEAŞ bağlantılarına dair" uzunca paylaşımda bulundu.

Tunus'taki "Şuruk" gazetesi Suriye'deki gelişmeleri, Celali'nin "Halkın seçtiği herhangi bir yönetimle işbirliğine hazırız" ifadelerini manşetine taşıdı.

Ayrıca, ülkedeki gelişmelere dair verdiği bilgide, önemli siyasi figürlerden Mahir Esed'in Humeymim Havalimanı'ndan ülkeyi terk etmek üzere olduğu iddia edildi.

Tunus'un köklü gazetelerinden "Sabah", kuzeydeki muhalif kanadın rejimin elindeki kentleri birbiri ardına almasına ilişkin yayımladığı bir makalede, silahlı şiddete karşı duruş sergilendi.

Cezayir "El-Mesar" gazetesi, manşetine taşıdığı haberinde, silahlı muhaliflerin Hama Cami önünden verdikleri fotoğrafa "Suriye rejiminin yıkılması yakın" başlığıyla verdi.

Fas'taki Hespress internet sitesinin haberinde, "Şam, Esed'in gidişini bayram tekbirleri ve kadınların zılgıtlarıyla karşıladı" başlığı ve kadınların ellerinde çiçeklerle durdukları bir fotoğraf karesi kullanıldı.

Kuveyt'te yayımlanan "El-Hadis" gazetesi bugünkü manşetini "Muhalifler Şam'ın kapısını çalışıyor" şeklinde yayımladı. İnternet yayınında ise gazete, muhaliflerin devlet televizyonundan Beşşar Esed’in düşürüldüğünü açıkladığını kaydetti.

Avrupa

Esed rejiminin çöküşü Avrupa medyasında da ciddi yankı buldu, Avrupa basını rejim karşıtı silahlı grupları çoğunlukla "isyancılar" olarak nitelendirdi.

Bild gazetesinin "Diktatör uçakla kaçtı" başlığıyla verdiği haberinde Esed'in artık bir "mülteci" konumunda olduğu ifade edildi. Ordunun Esed rejiminin sona erdiğini açıkladığı belirtilen haberde, Esed'in özel bir uçakla ülkeyi terk ettiğinin iddia edildiği belirtildi.

Süddeutsche Zeitung'un "Esed'in devrilmesinin ardından Şam'da sevinç dolu kareler" başlığını kullandığı haberinde rejimin devrilmesinin ardından Şam'da birçok kişinin "Yeniden bir geleceğimiz var." dediğini aktardı. Haberde ayrıca rejime bağlı askerlerin kaçarak başkenti terk ettiği bilgisi yer aldı.

Spiegel dergisinde yer alan haberde, "8 Aralık tarihinin ülkeyi 50 yıldan fazla yöneten Beşşar Esed ve babası Hafız Esed yönetimindeki baskı ve karanlık döneminin sonu anlamına geldiği" değerlendirilmesi yapıldı.

Haberde ayrıca rejim karşıtı grupların iç savaş nedeniyle yerlerinden edilen milyonlarca mülteciye yönelik sarf ettiği "Dünya çapında yerinden edilmişlere, özgür bir Suriye sizi bekliyor" ifadelerine yer verildi.

Avusturya'nın en çok okunan gazetelerinden Kurier, haberini "Suriye Devlet Başkanı Esed devrildi: Zalim kaçtı" başlığı ile okuyucularına duyurdu. Haberde, Şam'a giren muhalif grupların, ülkenin "Esed'den arındığını ve yönetim değişiminin barışçıl bir şekilde gerçekleşeceğini" duyurduğunu kaydetti.

Die Presse gazetesi de "Muhalifler Suriye'de yeni döneme girildiğini duyurdu: İktidardaki Esed Suriye'den kaçıyor" başlıklı haberiyle gelişmeleri okuyucularına duyurdu.

Ülkenin en çok okunan gazetesi Kronen de "Muhalifler: Zalim Beşşar Esed kaçtı" başlığı ile gelişmeleri aktardı.

Haberde, muhaliflerin ülkede karanlık bir dönemin sona erdiğini açıkladığı, sokaklarda binlerce vatandaşın kutlamalarda bulunduğu kaydedildi.

Belçika'da Fransızca yayın yapan Sudinfo haber sitesinin haberinde rejim karşıtı silahlı grupların Esed rejimi güçlerine karşı 27 Kasım'da ülkenin kuzeyinde başlattıkları saldırının ardından "kısa sürede birçok önemli kenti ele geçirdiklerine" dikkat çekilerek, bu grupların, rejim karşısındaki ilerleyişi "göz kamaştırıcı" olarak nitelendirildi.

BENZER HABERLER
22.12.2024 23:20
Sırbistan'daki hükümet karşıtı öğrenci gösterisine on binlerce kişi destek verdi
22.12.2024 10:57
Brezilya’daki trafik kazasında 38 kişi hayatını kaybetti
21.12.2024 19:14
Filistinli gruplar: İsrail yeni şartlar öne sürmezse Gazze'de ateşkes yakın
21.12.2024 19:02
Yolcu otobüsü kamyonla çarpıştı: 22 ölü
21.12.2024 17:49
Yolcu otobüsü uçuruma yuvarlandı: 10 ölü, 4 yaralı
21.12.2024 17:23
Suriye'nin yeni dışişleri bakanı Türkiye mezunu Esaad Hasan Eş-Şiybani