BEREKET İKTİSADI (EKONOMİSİ)

Günlük hayatımızda “bereketli olsun”, “mübarek olsun” sözlerini kullanırız. İlkini bir alışveriş, ikincisini sevinçli bir iş için söyleriz.
Bereket, verimliliktir, sinerjdir, Yani iki ile ikinin toplamının dörtten büyük olmasıdır. Bazen aritmetik artıştır: 2, 4, 6, 8, 10… şeklinde. Bazen de geometrik artıştır; x, x2, x3, x4, x5 şeklinde. Bereket, kümelenmedir, güçleri birleştirmektir. Bereket, madde ve dünyalık karşısında insanın gerçek amacını anlamasıdır. Çünkü yaratıkların en şereflisi olarak insanın yaratılış gayesi dünyayı imar ederek medeniyeti geliştirmedir. İnsanın bu dünyadaki hayatıyla ahiretini hazırlaması üzerine kuruludur. Dünya için din, din için dünya terkedilemez.
Dinimizde ruhbanlık yoktur. Yani hayat sadece ibadet üzerine kurulu olmayıp, bilakis dünya ve ahiret dengesi üzerine kuruludur. Bereket iktisadı rasyonellik üzerine kuruludur. Ancak buradaki mekanik bir rasyonellik değildir. Kaynakları israf etmeyip, alternatiflerden en doğrusu üzerinde karar kılmaktır. Cimrilik de değildir. Mal yerli yerinde harcandıkça, infak edildikçe bereketlenir. Aile, arkadaşlar ve yakınlar, fakirler için yapılan harcamalar bereketi artırır. Bereket reel ekonomidir, finans sektörü de buna göre düzenlenir.
Bereket tamahkarlıktan uzak durmaktır. Bereket, zekatını ve hak sahiplerine haklarını eksiksiz vermektir. Bu bakımdan işçinin, çalışanın hakkını gözetmektir. Bereket düşmanlıktan kaçınmaktır. Zira insan malını kendisinin tek putu gördükçe, kendisine yabancılaşması ve başkalarının kendisine düşmanlığı artmaktadır. Karunlaşma bereketli olmanın zıddıdır. Paylaştıkça mal ve mülkün hakki değeri ortaya çıkar. Bu bakımdan bereket başta aile içinde olmak üzere, komşularla, iş arkadaşlarıyla, hemşerilerle ve vatandaşlarla iyi geçinmektir.
Bereketli olmak sürdürülebilir olmak demektir. Kaynakları heba etmemek, yerli yerinde kullanmaktır. Bu bakımdan teknoloji üretmektir. Zira teknoloji üretmeden ihtiyaçları gidermek insanın tabiatına aykırıdır. Bereket, gerçek verenin ve rızık dağıtanın Allah olduğuna inanmaktır. Piyasa mekanizması bir araçtır. Bereket iktisadı piyasaya dayanır, ancak ihtikar, tekel, yapay artışlar gibi bozucu unsurlara karşı hem ahlaki tedbirlere hem de kamu müdahalesi söz konusu olur.
Bereket iktisadı alın terine ve çalışmaya dayanır. Zira “insanın çalışmasının karşılığından başka bir şey yoktur”. Bereket iktisadı sırf maddeye bağlı iktisat anlayışına insanı dahil ederek onu insanileştirir. Refaha bir de mutluluk ekler. Yani iktisat ahlakla tezyin edilir. İktisat maddi değerleri, ahlak ise manevi değerleri inceler. Bu ikisin amacı da insanın dünya ve ahiretini kazanmasıdır.Bereket iktisadı ile sıkıntısız bir iktisadi peşinde koşulamaz. Zira sıkıntısız hayat ütopyadır. İnsan hayatta çeşitli sıkıntılarla karşılaşır. Bereket, bu sıkıntılara karşı çalışıp çabalamak sabırlı ve gayretli olmaktır.
Bereket iktisadı iktisaden ve teknik olarak başka toplumlardan geri kalmamayı, hatta diğer toplumlara örnek olmayı gerektirir. Bu bakımdan “bir lokma bir hırka” bereket iktisadına aykırı görüş demektir. Bereket, nimetlere şükrü gerektirir. Nimetlere nankörlüğün sonucu hüsrandır. “Eğer o ülkeler halkı inansalardı ve korkup-sakınsalardı, gerçekten üzerlerine hem gökten, hem yerden (sayısız) bolluklar (bereketler) açardık; ancak onlar yalanladılar, Biz de onları kazanageldikleri nedeniyle yakalayıverdik. (Araf Suresi, 96. Ayet)  Bereketli bir hayat, bereketli kazançlar temennisiyle Ramazan bayramınızı şimdiden tebrik eder, sağlıklı ve huzurlu günler dileriz.